หม้อแปลงไฟฟ้าแรงสูง

คงไม่มีใครอยากให้เกิดเหตุอันตรายหรือเรื่องไม่คาดฝันโดยเฉพาะกับหม้อแปลงไฟฟ้าแรงสูงระเบิด ซึ่งตัวที่ระเบิดคือดรอปเอาท์ฟิวส์ (Dropout Fuse Cutout) เพราะอาจหมายถึงอันตรายที่มีโอกาสเกิดเรื่องรุนแรงมากกว่าที่คิด จึงอยากพามาสำรวจกันสักนิดถึงสาเหตุที่อาจทำให้เกิดเหตุการณ์ดังกล่าวมาจากปัจจัยใดบ้าง เพื่อจะได้หลีกเลี่ยงหรือลดความเสี่ยงให้มากที่สุด
8 สาเหตุที่มีโอกาสทำให้หม้อแปลงไฟฟ้าแรงสูงระเบิด
1. การลัดวงจร (Short Circuit)
สาเหตุแรกสามารถเกิดขึ้นได้จากปัญหาลัดวงจรภายในหรือภายนอกหม้อแปลงส่งผลให้มีกระแสไฟฟ้าสูงผิดปกติ (Overload) จนความร้อนและความดันภายในหม้อแปลงสูงผิดปกติและเกิดการระเบิดขึ้น ถือเป็นสาเหตุที่พบเจอได้บ่อยสุด
2. ความชื้นและการรั่วซึม (Moisture and Leakage)
ความชื้นที่เข้าสู่หม้อแปลงมักส่งผลให้ฉนวนด้านในเสื่อมสภาพเร็วกว่าปกติจนเกิดการลัดวงจรได้ง่ายขึ้น ทั้งนี้ยังอาจเกิดจากน้ำมันรั่วซึมเข้าไปทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของฉนวนลดลง และมีโอกาสระเบิดเสียหายได้เช่นกัน
3. การเสื่อมสภาพของฉนวน (Insulation Degradation)
อย่างที่อธิบายไปในข้อ 2 ว่าฉนวนภายในหม้อแปลงมีโอกาสเสื่อมสภาพได้จากหลายปัจจัย โดยเฉพาะการสัมผัสกับความร้อนหรือผ่านการใช้งานเป็นเวลานาน เมื่อคุณภาพการทำงานลดลงฉนวนจึงไม่สามารถทนต่อแรงดันไฟฟ้าได้และเกิดการลัดวงจรในที่สุด
4. ความร้อนสูงเกินไป (Overheating)
กรณีหม้อแปลงทำงานเกินกำลัง (Overload) หรือต้องจ่ายไฟฟ้าต่อเนื่องติดต่อกันเป็นเวลานานมาก ๆ ย่อมทำให้เกิดความร้อนสะสม ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดการเผาไหม้ของชิ้นส่วนต่าง ๆ ภายในตัวเครื่อง กระทั่งลัดวงจรและระเบิดในที่สุด
5. ฟ้าผ่า (Lightning Strikes)
เหตุการณ์ธรรมชาติที่มีส่วนทำให้หม้อแปลงไฟฟ้าแรงสูงระเบิดได้เช่นกัน ด้วยกระแสฟ้าผ่ามีพลังงานและอุณหภูมิสูงมาก หากกระทบเข้ากับสายส่งไฟฟ้าจะเกิดการสร้างแรงดันไฟฟ้าสูงแบบกะทันหันภายในระบบ หม้อแปลงไฟฟ้าจึงไม่สามารถรองรับแรงดันดังกล่าวได้และระเบิดในที่สุด
6. การซ่อมบำรุง (Maintenance Issues)
การซ่อมบำรุง หรือการบำรุงรักษาที่ไม่เหมาะสม เช่น มีการเชื่อมต่อไม่แน่นหนา มีการบำรุงรักษาหม้อแปลงไฟฟ้าแรงสูงผิดพลาด ก็เป็นอีกปัจจัยความเสี่ยงที่อาจทำให้หม้อแปลงทำงานผิดปกติและเกิดการระเบิดได้
7. การโหลดเกิน (Overloading)
การใช้พลังงานเกินกำลังที่หม้อแปลงไฟฟ้าแรงสูงสามารถรองรับได้จะทำให้เกิดความร้อนและความเครียดภายในสูงกว่าปกติจนชิ้นส่วนบางชนิดมีการหลอมละลาย เกิดช่องว่าง และระเบิดในท้ายที่สุด เป็นอีกสาเหตุยอดฮิตเช่นกัน
8. น้ำมันหม้อแปลงเสื่อมคุณภาพ (Oil Degradation)
สาเหตุสุดท้ายหากน้ำมันหม้อแปลงเสื่อมสภาพจากความร้อนสะสมนาน ๆ มักมีการรั่วซึมและเกิดความชื้นจนหม้อแปลงทำงานผิดปกติ หากจังหวะไปพบเข้ากับช่วงกระแสไฟสูงเกินขนาดก็มีโอกาสเกิดการระเบิดในระดับรุนแรงได้เช่นกัน
ทั้งหมดนี้คือสาเหตุที่มักเพิ่มโอกาสเสี่ยงจนทำให้หม้อแปลงไฟฟ้าแรงสูงระเบิดได้ เมื่อรู้แล้วจึงควรหมั่นเช็กสภาพอย่างสม่ำเสมอ เป็นการลดความอันตรายต่อทุกคนและพื้นที่บริเวณโดยรอบ ซึ่งทาง Triple A ก็มีบริการซ่อมแซมและบำรุงรักษาหม้อแปลงโดยทีมช่างมากประสบการณ์ มีความเชี่ยวชาญ มั่นใจในผลงานและความปลอดภัยได้แน่นอน